Ar-Ge Merkezi Olmanın Şartları ve Avantajları Nelerdir?

Ar-Ge Merkezi Nedir?

5746 sayılı kanunda Ar-Ge Merkezi olarak tanımlanan yapılar; siparişe dayalı ve/veya Ar-Ge ve yenilik projeleri yürütmek amacıyla sermaye şirketleri tarafından kurulmuş ve işletmenin organizasyonel yapısından ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş yapıları ifade etmektedir.

Ar-Ge Merkezi Olmak İçin Ön Şartlar Nelerdir?

- En az 15 (otomotiv sektörü için 30) tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam edilmesi,

- Ar-Ge Merkezlerinin Kanun kapsamındaki Ar-Ge faaliyetlerinin yurtiçinde gerçekleştirilmesi,

- Başvuru yapan işletmenin; yeterli Ar-Ge yönetimi ile teknolojik varlıklar, ARGE insan kaynakları, fikri haklar, proje ve bilgi kaynakları yönetim yeteneği ve kapasitesinin bulunması,

- Ar-Ge Merkezlerinin, Ar-Ge ve destek personelinin merkezinde çalıştığının fiziki kontrolünü yapacak mekanizmalara sahip olması (turnike vb.),

- Ar-Ge Merkezlerinin konusu, süresi, bütçesi ve personel ihtiyacı tanımlanmış Ar-Ge ve yenilik program ve projelerinin bulunması,

- Ar-Ge Merkezlerinin ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş ve tek bir yerleşke veya fiziki mekân içinde yer alması,

- Ar-Ge Merkezlerinin, TGB Kanununa göre kurulan teknoloji geliştirme bölgeleri dışında yer alması

gerekmektedir.

Ar-Ge Merkezi Olmanın Vergisel Avantajları Nelerdir?

1) Ar-Ge ve Tasarım İndirimi
5746 Sayılı Araştırma Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında Ar-Ge/Tasarım Merkezlerinde gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilik veya tasarım harcamalarının tamamı (%100’ü) 31/12/2023 tarihine kadar kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılabilmektedir Ayrıca, aşağıdaki göstergelerden herhangi birinde bir önceki yıla göre en az yüzde yirmi artış sağlayan Ar- Ge/Tasarım merkezlerinde, o yıl yapılan Ar-Ge ve yenilik veya tasarım harcamalarının bir önceki yıla göre artış tutarının yüzde 50’si ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilmektedir.

- Ar-Ge veya tasarım harcamalarının toplam ciro içindeki payı,

- Tescil edilen ulusal veya uluslararası patent sayısı,

- Uluslararası destekli proje sayısı,

- Lisansüstü dereceli araştırmacı sayısının toplam Ar-Ge personeli sayısına oranı,

- Toplam araştırmacı sayısının toplam Ar-Ge personeli sayısına oranı,

- Ar-Ge sonucu ortaya çıkan yeni ürünlerden elde edilen cironun toplam ciroya oranı.

5746 sayılı kanun hükümleri çerçevesinde kazancın yetersiz olması nedeniyle ilgili hesap döneminde indirim konusu yapılamayan Ar-Ge ve tasarım indirimi tutarı, sonraki hesap dönemlerine devredilir. Devredilen tutarlar, takip eden yıllarda herhangi bir süre kısıtlaması olmadan 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na göre her yıl belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınır.

2) Gelir Vergisi Stopajı Teşviki
5746 sayılı Kanun kapsamında, kamu personeli hariç olmak üzere Ar-Ge merkezlerinde çalışan Ar-Ge ve destek personelinin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin;

- Doktoralı veya temel bilimler alanlarından birinde en az yüksek lisans derecesine sahip olanlar için %95’i,

- Yüksek lisans derecesine sahip veya temel bilimler alanlarından birinde lisans derecesine sahip olanlar için %90’ı,

- Diğerleri için %80’i, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edilir.

3) Sigorta Primi İşveren Payı Desteği
5746 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde kamu personeli hariç olmak üzere Ar-Ge merkezlerinde çalışan Ar-Ge ve destek personelinin Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine ilişkin çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı Hazine tarafından Maliye Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanmaktadır.

4) Damga Vergisi İstisnası
5746 sayılı kanun kapsamındaki her türlü Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili olarak düzenlenen kağıtlar damga vergisinden istisnadır.

5) Gümrük Vergisi İstisnası
Ar-Ge, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere ithal edilen eşya, gümrük vergisi ve her türlü fondan, bu kapsamda düzenlenen kağıtlar ve yapılan işlemler damga vergisi ve harçtan müstesna edilmiştir.

6) Temel Bilimler Alanlarından Mezun Personel İçin Sağlanan Ek Destek
Temel bilimler alanlarında (matematik, fizik, kimya, biyoloji) en az lisans derecesine sahip Ar-Ge personeli istihdam eden Ar-Ge merkezlerine, bu personelin her birine ödedikleri aylık ücretin o yıl için uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarı kadarlık kısmı iki yıl süreyle Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanacaktır.

Süreç Nasıl İlerlemektedir?

1) Kurumun analizi ve Ar-Ge Merkezi kriterlerine uygunluk için yol haritası çıkarılması

2) Başvuru dosyasının hazırlanması ve bakanlığa sunulması

3) Başvuru dosyasının bakanlık uzmanları tarafından ön değerlendirmeden geçirilmesi ve revizyonlar

4) Hakem ve Komisyon üyelerinin belirlenmesi takibinde denetleme süreci

5) Bakanlıkta yapılan karar açıklama toplantısı ile başvurunun sonuçlandırılması

6) Onay ve gerekli bildirimlerin vergi dairesi ve SGK’ya bildirilmesi ile teşviklerden yararlanmaya başlanması

7) Yıllık denetlemeler için faaliyet raporlarının oluşturulması ve bakanlığa sunulması

8) Bakanlık Uzmanları tarafından ön değerlendirmeden geçirilmesi ve revizyonlar

9) Hakem ve Komisyon üyelerinin belirlenmesi ve denetleme süreci

10) Faaliyet raporları sonucunda Ar-Ge Merkezinin durumunun belirlenmesi ve uygunluk durumuna göre faaliyetlere devam edilmesi

11) 2 yıllık periyotlar ile şartların sağlanması durumunda belge yenilenmesi